تحولات بانکداری الکترونیک، موجب آن شدهاند که مسائل حقوقی نوینی در خصوص آنها مطرح شوند. برای پاسخگویی به این مسائل حقوقی، آشنایی با مفاهیم بانکداری الکترونیک از یک سو، و آشنایی با حقوق بانکی از سوی دیگر، ضروری است
مفهوم بانکداری الکترونیک و تحولات آن
لازمه آشنایی با مفاهیم حقوق بانکداری الکترونیک، آشنایی با مفهوم بانکداری الکترونیک، عملیات رایج در آن و انواع سرویسها و خدماتی است که در بانکداری الکترونیک ارائه میگردد. در این راستا، در ابتدای دوره، مفاهیم مقدماتی در خصوص بانکداری الکترونیک و انوع و نسلهای آن ارائه میگردد.
مفهوم حقوق بانکداری الکترونیک و منابع آن
منابع حقوق بانکداری الکترونیک، اعم از قوانین، مقررات، دستورالعملها و قراردادهای یکنواخت در این قسمت مورد بررسی قرار میگیرند. جایگاه حقوق بانکداری الکترونیک در نظام حقوقی کشور (حقوق خصوصی و عمومی) و ویژگیهای مقررات آن (امری یا تکمیلی بودن) و سایر مباحث مرتبط در این قسمت مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
قواعد حاکم بر قراردادهای بانکداری الکترونیک
قراردادهای میان مشتریان و بانکها که در رابطه با خدمات بانکداری الکترونیک منعقد میگردند، منشاء بخش مهمی از اختلافات میان بانکها و مشتریان هستند. آشنایی با این قراردادها و مفاد آنها و نحوه تفسیر آنها در این بخش مورد بررسی قرار خواهد گرفت. علاوه بر این، قراردادهای میان بانکها، بانک مرکزی و سایر بازیگران نظامهای پرداخت (از جمله شرکتهای فناوری اطلاعات بانک ها) در این بخش مورد بررسی قرار میگیرد. مباحث تعارض قوانین در بانکداری الکترونیک و زمان و مکان انعقاد این قراردادها و نحوه تفسیر آنها نیز در این بخش مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
مبارزه با پولشویی در بانکداری الکترونیک
قواعد حاکم بر مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم، از جمله قواعدی هستند که بانکها در رابطه با مشتریان خود مکلف به رعایت آنها هستند. بخشی از قواعد مزبور، به مبارزه با پولشویی در حسابها و تراکنشهای بانکی الکترونیک اختصاص دارند. این قواعد در این قسمت مورد بحث قرار میگیرند.
حمایت از حقوق مصرف کننده در بانکداری الکترونیک
قواعد حاکم بر نحوه حل و فصل اختلافات میان بانک و مشتری در این بخش مورد بررسی قرار خواهد گرفت. مباحث مربوط به معکوس شدن بار اثبات دعوی، وظیفه ارائه اطلاعات به مشتری، حق دریافت صورتحسابها و گزارشها و رویههای بانکی و قضایی در خصوص اختلافات راجع به این امور، در این قسمت مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
ابعاد حقوقی پول الکترونیک
انتشار پول الکترونیک و نحوه تسویه و تبادل آن، مباحث حقوقی متعددی را مطرح میسازد. لازمه آشنایی با این مباحث، درک ابعاد حقوقی پول است که به اختصار مطرح خواهد شد. آشنایی با این مباحث، به وکلا و کارشناسان حقوقی کمک خواهد کرد تا در آن دسته از دعاوی که متضمن پول الکترونیک هستند، بتوانند با آگاهی کامل اظهار نظر نمایند.
ابعاد حقوقی بانکداری همراه.
بانکداری با استفاده از تلفن همراه و ارائه خدمات بانکی با این وسیله، امروزه به طور بیسابقهای گسترش یافته است. در این بخش، مفهوم بانکداری همراه، انواع مختلف آن، و حقوق و تکالیف بازیگران مختلف در بانکداری همراه توضیح داده خواهد شد.
ابعاد حقوقی بانکداری با رایانش ابری
یکی از جدیدترین انواع خدمات بانکی، بانکداری با رایانش ابری است. در این بخش، ضمن معرفی این نوع بانکداری، ابعاد گوناگون حقوقی آن، از جمله مالکیت اطلاعات، نقش ارائه کنندگان خدمات رایانش ابری و حقوق و تکالیف آنها در قبال بانکها و مشتریان و تضمینات حقوقی این نوع بانکداری مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
اعتبارات اسنادی الکترونیک و ابعاد حقوقی سویفت
مقررات حاکم بر اعتبارات اسنادی الکترونیک که توسط اتاق بازرگانی بینالمللی منتشر شدهاند در این بخش بررسی خواهد شد و علاوه بر آن، قواعد حقوقی حاکم بر سویفت و نحوه تعامل آن با بانکها و مشتریان آنها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.